Autor: Albert | 31.08.2025
W cieniu gorącej debaty o psychoaktywnych właściwościach muchomora czerwonego, niemal niezauważenie, rozwinął się zupełnie inny trend: stosowanie go w formie preparatów zewnętrznych. Maści, kremy i maceraty z Amanita muscaria zdobyły ogromną popularność w kręgach medycyny alternatywnej i zielarstwa jako środek na bóle stawów i mięśni. Ta praktyka, często postrzegana jako bezpieczna i "prozdrowotna", zderza się jednak z nową, surową rzeczywistością prawną w Polsce. Czy popularna "maść na stawy" wciągnie jej użytkowników w konflikt z prawem?
Internetowe fora i grupy w mediach społecznościowych pełne są entuzjastycznych opinii na temat zewnętrznego stosowania muchomora. Użytkownicy, często poszukujący alternatywy dla farmakologicznych środków przeciwbólowych, sięgają po domowej roboty preparaty w nadziei na ulgę w dolegliwościach takich jak reumatyzm, artretyzm, bóle mięśniowe czy nawet niektóre problemy skórne. Anegdotyczne doniesienia mówią o szybkim działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, co napędza popularność przepisów na olejowe maceraty czy maści na bazie smalcu lub oleju kokosowego.
Choć brakuje rygorystycznych badań klinicznych, które potwierdzałyby skuteczność takich metod, istnieją pewne teoretyczne podstawy, by sądzić, że nie jest to wyłącznie efekt placebo. Kluczowa substancja, muscymol, jest małą cząsteczką, która potencjalnie może być wchłaniana przez skórę. Co ważniejsze, receptory GABA, na które działa, nie znajdują się tylko w mózgu, ale również w obwodowym układzie nerwowym, w tym w skórze. Teoretycznie, miejscowe działanie muscymolu mogłoby więc modulować sygnały bólowe i redukować stany zapalne na poziomie lokalnym, bez wywoływania efektów psychoaktywnych. Jest to jednak na razie jedynie naukowa hipoteza, która czeka na weryfikację.
Jak ustaliliśmy w poprzednich artykułach, od maja 2025 roku muscymol jest w Polsce nielegalną substancją z grupy nowych substancji psychoaktywnych (NPS). To fundamentalna informacja, która rzuca nowe światło na cały trend. Przeanalizujmy, co to oznacza w praktyce dla użytkowników maści:
W świetle prawa, nie ma znaczenia, czy celem jest odurzenie, czy złagodzenie bólu kolana. Przepisy dotyczą samej substancji, a nie intencji jej użycia.
Nawet gdyby nie istniało ryzyko prawne, stosowanie domowych preparatów z muchomora nie jest w pełni bezpieczne. Największym zagrożeniem są potencjalne reakcje alergiczne i silne podrażnienia skóry. Ponadto, brak jakiejkolwiek standaryzacji oznacza, że nigdy nie wiadomo, jakie jest faktyczne stężenie substancji aktywnych w maści. Chociaż ryzyko wchłonięcia dawki psychoaktywnej przez zdrową skórę jest minimalne, może ono wzrosnąć w przypadku stosowania preparatu na duże powierzchnie ciała lub na uszkodzoną skórę (rany, otarcia).
Prawo, które zostało stworzone w celu zwalczania psychoaktywnego użycia muchomora, mimowolnie postawiło w stan nielegalności cały, dynamicznie rozwijający się obszar jego zastosowań terapeutycznych i ludowych. Niezależnie od nieudowodnionych, ale potencjalnych korzyści zdrowotnych, polska rzeczywistość prawna jest jednoznaczna. Wytwarzanie, posiadanie, a tym bardziej sprzedaż maści z Amanita muscaria jest działalnością nielegalną, która może prowadzić do poważnych konsekwencji karnych. Trend, który dla wielu był nadzieją na naturalną ulgę w bólu, wpadł w prawną pułapkę.