Amanita muscaria

Amanita muscaria, znany jako muchomor czerwony, to charakterystyczny grzyb o działaniu psychoaktywnym, którego historia użycia przez ludzi sięga tysięcy lat, zwłaszcza w rytuałach szamańskich na Syberii. W odróżnieniu od grzybów psylocybinowych, jego główne składniki aktywne to kwas ibotenowy (neurotoksyna) i muscymol (psychoaktywny agonista GABA-A). Prawidłowe przygotowanie poprzez suszenie lub gotowanie jest kluczowe, aby przekształcić (zdekarboksylować) toksyczny kwas ibotenowy w pożądany muscymol, minimalizując tym samym negatywne skutki. Efekty działania są często opisywane jako stan podobny do snu na jawie, dysocjacja i euforia, ale mogą również obejmować dezorientację i nudności.

Użycie *Amanita muscaria* jako enteogenu jest głęboko zakorzenione w historii ludów syberyjskich, które wykorzystywały go w celach duchowych i rekreacyjnych. Szamani spożywali grzyby, aby wejść w trans i komunikować się ze światem duchów. Istnieją również kontrowersyjne teorie łączące muchomora czerwonego z wedyjską somą, wikingami (berserkerami), a nawet z wczesnymi tradycjami chrześcijańskimi i postacią Świętego Mikołaja. Uważa się, że szamani, ubrani na czerwono-biało, zbierali grzyby i suszyli je, wieszając na gałęziach lub w skarpetach przy ogniu, co mogło być inspiracją dla współczesnych tradycji bożonarodzeniowych.

Główne substancje aktywne to kwas ibotenowy i muscymol. Kwas ibotenowy jest agonistą receptorów glutaminianu (NMDA), co czyni go neurotoksyną powodującą pobudzenie i nieprzyjemne efekty fizyczne. W procesie dekarboksylacji (np. przez suszenie) przekształca się w muscymol. Muscymol jest strukturalnym analogiem neuroprzekaźnika GABA i działa jako silny, selektywny agonista receptorów GABA-A. To właśnie działanie na układ GABAergiczny odpowiada za jego efekty sedacyjne, hipnotyczne, dysocjacyjne i halucynogenne, które fundamentalnie różnią się od serotonergicznego działania psylocybiny.

Doświadczenie po spożyciu *Amanita muscaria* jest bardzo zmienne. Efekty mogą obejmować euforię, poczucie spokoju, odrealnienie, synestezję i żywe wizje, często opisywane jako sny na jawie. Użytkownicy mogą odczuwać zniekształcenie percepcji rozmiaru (makropsja i mikropsja) oraz uczucie latania. Jednak nieprzyjemne skutki są częste, zwłaszcza przy nieprawidłowym przygotowaniu. Należą do nich nudności, wymioty, skurcze mięśni, ślinotok, dezorientacja, lęk i amnezja wsteczna. W odróżnieniu od klasycznych psychodelików, efekty są bardziej podobne do zatrucia lub delirycznego snu.

Nigdy nie spożywaj surowych grzybów *Amanita muscaria*! Zawierają one neurotoksyczny kwas ibotenowy. Kluczowym elementem redukcji szkód jest dekarboksylacja, czyli proces przekształcania kwasu ibotenowego w muscymol, co osiąga się przez dokładne suszenie w temperaturze ok. 70-80°C lub gotowanie. Zawsze zaczynaj od bardzo małej dawki (np. 1g suszu), aby przetestować moc danej partii i indywidualną reakcję organizmu. Unikaj mieszania z innymi substancjami, zwłaszcza z alkoholem i innymi depresantami (agonistami GABA), ponieważ może to prowadzić do niebezpiecznej depresji oddechowej. Zapewnij sobie bezpieczne otoczenie i obecność trzeźwej, zaufanej osoby (tripsittera).

W Polsce *Amanita muscaria* (muchomor czerwony) nie znajduje się w wykazie substancji kontrolowanych. Oznacza to, że jego posiadanie, uprawa i zbieranie są legalne. Jednakże, sprzedaż grzybów w celach spożywczych jest nielegalna i traktowana jako wprowadzanie do obrotu szkodliwych dla zdrowia produktów. Handel suszem do celów 'kolekcjonerskich' lub 'badań' odbywa się w szarej strefie prawnej.

Wikipedia
PsychonautWiki
MDPI - Amanita muscaria: Ecology, Chemistry, Myths