Ważne ostrzeżenie
Te informacje mają charakter wyłącznie edukacyjny i nie stanowią porady medycznej. Używanie substancji psychoaktywnych wiąże się z ryzykiem. Skonsultuj się z lekarzem i przestrzegaj prawa.
Podstawowe informacje
Nazwa chemiczna
Dekstrometorfan
Wzór chemiczny
C18H25NO
Potoczne nazwy
Acodin, Tussal, Robo
Informacje o dawkowaniu i działaniu
Sposób podania
Doustnie
Dawkowanie
150–750 mg
Czas działania
4–8 godzin
Zawsze zaczynaj od najniższych dawek i zasięgnij porady specjalisty
Szczegółowe informacje
Dekstrometorfan (DXM) to syntetyczny związek chemiczny z klasy morfinanów, powszechnie stosowany jako lek przeciwkaszlowy, dostępny w wielu syropach i tabletkach bez recepty. W dawkach znacznie przekraczających dawki terapeutyczne, DXM działa jako dysocjant, wywołując efekty psychoaktywne, które są często porównywane do ketaminy i PCP. Doświadczenie jest podzielone na cztery 'plateau', z których każde charakteryzuje się rosnącą intensywnością efektów dysocjacyjnych, euforycznych i halucynogennych. Ze względu na łatwą dostępność, jest popularny wśród nastolatków i młodych dorosłych.
Historia
DXM został opatentowany w 1949 roku i zatwierdzony przez FDA w USA w 1958 roku jako lek przeciwkaszlowy. Miał zastąpić kodeinę, oferując podobną skuteczność bez ryzyka uzależnienia od opioidów. Jego potencjał do nadużywania w celach rekreacyjnych został zauważony w latach 60. i od tego czasu jego popularność jako 'legalnego' psychodelika okresowo wzrastała i spadała. W internecie powstały obszerne społeczności poświęcone bezpiecznemu używaniu DXM, w tym szczegółowe opisy plateau i kalkulatory dawek.
Farmakologia
DXM jest substancją o złożonej farmakologii. Działa głównie jako antagonista receptora NMDA, co odpowiada za jego efekty dysocjacyjne. Jest również inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny, co przyczynia się do poprawy nastroju, ale stwarza ryzyko zespołu serotoninowego w połączeniu z innymi lekami. Dodatkowo, jest agonistą receptorów sigma-1. DXM jest metabolizowany w wątrobie przez enzym CYP2D6 do dekstrorfanu (DXO), który jest silniejszym antagonistą NMDA i w dużej mierze odpowiada za psychoaktywne efekty.
Efekty Subiektywne
Efekty DXM są opisywane w kategoriach czterech 'plateau'. Pierwsze plateau przypomina lekkie upojenie alkoholowe z łagodną stymulacją. Drugie plateau jest bardziej intensywne, z wyraźnymi zniekształceniami percepcji, euforią i halucynacjami przy zamkniętych oczach. Trzecie plateau to silne doświadczenie dysocjacyjne, z utratą kontaktu z otoczeniem, intensywnymi halucynacjami i zaburzeniami procesów myślowych. Czwarte plateau jest podobne do 'K-hole', z całkowitą utratą kontaktu z ciałem i poczuciem jedności z wszechświatem. Charakterystyczny jest również tzw. 'robot-walk' (pogorszenie koordynacji ruchowej).
Redukcja Szkód i Potencjalne Ryzyka
Najważniejsze jest sprawdzenie składu leku! Używaj tylko preparatów, których jedyną substancją czynną jest dekstrometorfan. Inne składniki, takie jak paracetamol, gwajafenezyna czy pseudoefedryna, są skrajnie niebezpieczne w wysokich dawkach. Nigdy nie mieszaj DXM z inhibitorami MAO, SSRI, SNRI ani MDMA – ryzyko śmiertelnego zespołu serotoninowego jest bardzo wysokie. Zaczynaj od niskiej dawki (pierwsze plateau), aby sprawdzić, jak reaguje Twój organizm (niektórzy ludzie mają niedobór enzymu CYP2D6, co drastycznie nasila działanie). Pij dużo wody, ale unikaj soku grejpfrutowego, który hamuje metabolizm DXM.
Status Prawny
W Polsce dekstrometorfan jest legalny i dostępny bez recepty w ograniczonych ilościach. Sprzedaż jest ograniczona do osób pełnoletnich.