Ketamina

Ketamina to dysocjant z klasy arylocykloheksyloamin, szeroko stosowany w medycynie jako środek znieczulający do zabiegów chirurgicznych, zwłaszcza w weterynarii i pediatrii. Rekreacyjnie jest ceniona za zdolność do wywoływania unikalnych stanów psychodelicznych, charakteryzujących się poczuciem oderwania umysłu od ciała (dysocjacja), depersonalizacją i derealizacją. W wyższych dawkach może prowadzić do intensywnego, w pełni immersyjnego doświadczenia znanego jako 'K-hole'. W ostatnich latach zyskuje na znaczeniu jako przełomowy, szybko działający lek w terapii depresji lekoopornej.

Ketamina została po raz pierwszy zsyntetyzowana w 1962 roku przez Calvina Stevensa jako bezpieczniejsza alternatywa dla innego anestetyku dysocjacyjnego, PCP. Została opatentowana w 1963 roku i zatwierdzona do użytku medycznego w USA w 1970 roku. Była szeroko stosowana jako środek znieczulający na polach bitew podczas wojny w Wietnamie. Jej rekreacyjne użycie zaczęło rosnąć w latach 80., a popularność eksplodowała na scenie klubowej i rave w latach 90. W XXI wieku badania kliniczne potwierdziły jej niezwykłą skuteczność w leczeniu ciężkiej depresji, co doprowadziło do opracowania leku na jej bazie (esketaminy).

Głównym mechanizmem działania ketaminy jest niekompetytywny antagonizm receptora NMDA. Blokując ten receptor, ketamina zakłóca przekazywanie sygnałów przez neuroprzekaźnik glutaminian, co prowadzi do efektów dysocjacyjnych i znieczulających. Uważa się, że jej działanie przeciwdepresyjne jest bardziej złożone i wynika z kaskady zdarzeń następujących po blokadzie NMDA, w tym zwiększonej synaptogenezy (tworzenia nowych połączeń neuronalnych) w korze przedczołowej. Ketamina wpływa również na inne receptory, m.in. opioidowe i dopaminowe, co przyczynia się do jej złożonego profilu działania.

W niskich dawkach ketamina wywołuje uczucie 'pływania', lekką euforię i zmiany w percepcji, podobne do upojenia alkoholowego. W miarę wzrostu dawki, efekty stają się coraz bardziej psychodeliczne: pojawia się silne poczucie oderwania od ciała, zniekształcenia percepcji przestrzeni i czasu oraz halucynacje. W wysokich dawkach (tzw. 'K-hole') użytkownik może doświadczyć całkowitej utraty kontaktu z ciałem i otoczeniem, podróżując przez abstrakcyjne, wizualne krajobrazy, co bywa opisywane jako doświadczenie bliskie śmierci lub podróż kosmiczna.

Długotrwałe i częste używanie ketaminy wiąże się z poważnym ryzykiem uszkodzenia pęcherza moczowego i dróg moczowych, co może prowadzić do bólu, nietrzymania moczu, a w skrajnych przypadkach do konieczności usunięcia pęcherza. Rób długie przerwy między sesjami, aby zminimalizować to ryzyko. Unikaj mieszania ketaminy z innymi depresantami, takimi jak alkohol, opioidy czy GHB, ponieważ zwiększa to ryzyko utraty przytomności i depresji oddechowej. Ze względu na utratę koordynacji, używaj jej w bezpiecznym, siedzącym lub leżącym otoczeniu. Regularne stosowanie prowadzi do szybkiego wzrostu tolerancji i uzależnienia psychicznego.

W Polsce ketamina jest substancją kontrolowaną, znajdującą się w wykazie substancji psychotropowych w grupie II-P. Jest dostępna legalnie wyłącznie na receptę w celach medycznych.

PsychonautWiki
TripSit