Ważne ostrzeżenie
Te informacje mają charakter wyłącznie edukacyjny i nie stanowią porady medycznej. Używanie substancji psychoaktywnych wiąże się z ryzykiem. Skonsultuj się z lekarzem i przestrzegaj prawa.
Podstawowe informacje
Nazwa chemiczna
Tlenek diazotu
Wzór chemiczny
N2O
Potoczne nazwy
Gaz rozweselający, N2O, Whippets
Informacje o dawkowaniu i działaniu
Sposób podania
Inhalacja
Dawkowanie
1 nabój (8g)
Czas działania
1–5 minut
Zawsze zaczynaj od najniższych dawek i zasięgnij porady specjalisty
Szczegółowe informacje
Podtlenek azotu (N2O) to gaz dysocjacyjny, powszechnie znany jako gaz rozweselający. Jest stosowany w medycynie i stomatologii jako środek znieczulający i przeciwbólowy. Rekreacyjnie jest używany ze względu na swoje krótkotrwałe, euforyczne i dysocjacyjne efekty. Najczęściej jest wdychany z balonów napełnionych z małych, metalowych nabojów (tzw. 'whippets'). Jego działanie jest bardzo krótkie, ale intensywne, charakteryzujące się uczuciem odrealnienia, zmianami w percepcji dźwięku i niekontrolowanym śmiechem.
Historia
Podtlenek azotu został po raz pierwszy zsyntetyzowany przez Josepha Priestleya w 1772 roku. Jego właściwości psychoaktywne odkrył Humphry Davy pod koniec XVIII wieku, organizując publiczne pokazy i 'imprezy z gazem rozweselającym'. W połowie XIX wieku jego potencjał znieczulający został doceniony w stomatologii. Jego rekreacyjne użycie stało się powszechne na scenie festiwalowej i klubowej pod koniec XX i na początku XXI wieku ze względu na legalność i łatwą dostępność.
Farmakologia
Dokładny mechanizm działania nie jest w pełni poznany. Uważa się, że podtlenek azotu działa jako antagonista receptora NMDA, podobnie jak inne dysocjanty (ketamina, PCP), co odpowiada za jego efekty dysocjacyjne. Może również wpływać na uwalnianie endogennych opioidów, co przyczynia się do jego działania przeciwbólowego i euforycznego.
Efekty Subiektywne
Efekty pojawiają się niemal natychmiast po inhalacji i trwają zaledwie kilka minut. Użytkownicy doświadczają nagłego uczucia euforii, odrealnienia i dezorientacji. Charakterystyczne są silne zniekształcenia dźwięku, często opisywane jako echo, pogłos lub metaliczny, wibrujący dźwięk ('wah-wahs'). Może wystąpić chichot lub niekontrolowany śmiech. W wyższych dawkach możliwe są krótkie halucynacje lub poczucie wglądu w naturę rzeczywistości.
Redukcja Szkód i Potencjalne Ryzyka
Nigdy nie wdychaj gazu bezpośrednio z naboju lub syfonu! Jest on ekstremalnie zimny i może spowodować poważne odmrożenia ust, gardła i płuc. Zawsze napełniaj nim balon i pozwól mu się ogrzać. Wdychanie powinno odbywać się w pozycji siedzącej lub leżącej, ponieważ nagła utrata koordynacji może prowadzić do upadków i urazów. Chroniczne, intensywne używanie jest bardzo niebezpieczne – N2O dezaktywuje witaminę B12 w organizmie, co może prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia nerwów (neuropatii) i paraliżu. Rób długie przerwy i suplementuj witaminę B12, jeśli używasz regularnie. Wdychanie N2O prowadzi do niedotlenienia – pamiętaj, aby między wdechami gazu oddychać świeżym powietrzem.
Status Prawny
W Polsce podtlenek azotu jest legalny i powszechnie dostępny jako gaz do syfonów do bitej śmietany. Jego sprzedaż w celach rekreacyjnych jest jednak nielegalna.